""Hüsniye""'s place and importance in the process of formation of Shiite paradigm.

TEZ8513Tez (Yüksek Lisans) -- Çukurova Üniversitesi, Adana, 2010.Kaynakça (s. 106-110) var.viii, 114 s. : res. ; 29 cm.Our study is grounded on a work called ""Hüsniye"" which was regarded as a written source by Alevi-Bektashi circles. This book, like many other written sources, was traweling from hand to hand in the period of propagation of shiite in Anatolia. In the course of studying, we tried to reveal the backstages of the events within the from of connecting the ideas with events and to base on the sources concerned with the topic and source critisim. This book has been written for the purpose of supporting shiite and disproving the opinions of Ahl al sunah (Ehlisünnet) . It starts with the story of a female slow who was given to the service of Cafer es-Sadık by a rich Merchant of Baghdad, her and taking lessons from C. Sadık and being an intellectual person, in the reign of Caliph Harun al-Rasheed. Then this female slow attended a symposium İbrahm Halid, imam Yusuf and imam Safi, participoted in it in the presence in discussion with them about topics like İmamah, hidayah-dalalah, prohecy, ruyat al-Alah, imamah of Ali, land of Fadak, Mut'ah, the hadith of 73 parties, shiite's being truth sect, etc. In the first chapter of the study, emergence of Hüsniye, its author, purpose of writing are dealt with. Moreover Shiite motives in the work are scrutinized and rejections written against to this book are introduced. In the second chapter, the topics in Husniye are studied, dividing them into the two main titles as itiqadi and fiqhi. In the third chapter, Hüsniye's relation with Shiite and its place(position) in Shiite are disployed. Yet, Hüsniye is analysed by mentroning critiques of it, in this last chapter.Alevi-Bektaşi çevreler tarafından yazılı kaynak olarak kabul edilen Hüsniye adlı eser araştırmamızın kaynağını oluşturmaktadır. Şiiliğin Anadolu'da yayıldığı dönemde birçok yazılı kaynak gibi elden ele dolaşan Hüsniye adlı eseri incelerken, fikir-hadise irtibatı çerçevesinde olayların perde arkasını aralamak, konuyla ilgili kaynaklara dayanmak ve kaynak kritiğini esas almak gibi Mezhepler Tarihi alanının temel prensiplerine uygun çalışmalar yapılmıştır. Şia'yı desteklemek ve Ehl-i Sünnetin görüşlerini çürütmek gayesiyle kaleme alınan eser, Abbasi halifesi Harun Reşid zamanında Bağdat'ta zengin bir tüccarın cariyesini Cafer es-Sadık'ın hizmetine vermesi ve burada cariyenin ders alarak ilmi yüksek bir merhaleye ulaşması ile başlar. Harun Reşid'in huzurunda Basralı İbrahim Halid, İmam Ebu Yusuf ve İmam Şafi'nin katıldığı münazarada bulunur. İmamet, hidayet-dalalet, nübüvvet, rü'yetullah, Ali b. Ebi Talib'in imameti, Fedek arazisi, mut'a nikahı, yetmiş üç fırka hadisi ve Şia'nın hak mezhep olduğu, Ehl-i Beyt'e reva görülen zulümler, Gadir Hum hadisesi gibi konularla ilgili münazaraya girer. Bu çalışmanın birinci bölümünde Hüsniye'nin nasıl ortaya çıktığı, yazarının kim olduğu, yazılış amacının ne olduğu sorularına cevap aranmıştır. Ayrıca eserde geçen Şii motifler işlenerek ve esere yazılan reddiyeler tanıtılmıştır. İkinci bölümde Hüsniye'de yer alan konular, itikadi ve fıkhi olmak üzere iki ana başlık altında incelenmiştir. Böylece eserin içeriği hakkında geniş bilgi verilmiştir. Üçüncü bölümde ise Hüsniye'nin Şiilikle ilişkisi ile Hüsniye'nin Şiilikteki yeri ortaya konmuştur. Yine bu bölümde Hüsniye'ye yapılan tenkitlere yer verilerek eseri analiz etme imkanı sağlanmış ve böylece çalışma tamamlanmıştır.Bu çalışma Ç.Ü. Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi tarafından desteklenmiştir. Proje No: İF2009YL5